Kadın Hakları ve Kadına Karşı Şiddet Konulu I. Uluslararası Hukuk Öğrencileri Kongresi
Hukuk Alemi Platformu’nun ev sahipliği ve organizasyonunda, İstanbul Gedik Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Universität Bielefeld ve Universität Kassel iş birliği ile Kadın Hakları ve Kadına Karşı Şiddet Konulu I. Uluslararası Hukuk Öğrencileri Kongresi 13 Aralık 2020 Pazar günü online olarak saat 10:00 – 17:00 saatleri arasında gerçekleştirildi. Türkiye’deki ve Almanya’daki hukuk fakültelerinden katılan öğrenciler, uzman moderatörler eşliğinde kadın hakları ve kadına karşı şiddet olgularına yönelik tebliğler sundu. Kongre tüm Türkiye’den Hukuk Fakültesi öğrencilerine tebliğ sunma olanağı yaratması bakımından bir ilke imza attı. Kongre İstanbul Gedik Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Sayın Hülya Gedik ile İstanbul Gedik Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi, İnsan Hakları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü sayın Prof. Dr. Berin Ergin ve İstanbul Gedik Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekan Yardımcısı ve Karşılaştırmalı Hukuk Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü, Bielefeld Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi sayın Doç. Dr. Gülsün Ayhan Aygörmez’in konuşmaları ile başladı. Sonrasında öğrenciler kadın hakları ve kadına karşı şiddet konularına ilişkin sunumlarını, disiplinler arası bir yaklaşımla, farklı bilim dallarından sayın Prof. Dr. Ali Cevat Taşıran, Prof. Dr. Oğuz Polat, Doç. Dr. Zeynep Kotan, Dr. Öğr. Üyesi Ayşe Deniz Ünan Göktan ve Av. Begüm Gürel’in moderatörlüğünde tebliğlerini sunarak bilimsel tartışmalarda bulundu. Kongre’ye aynı zamanda Kassel Üniversitesi Hukuk Fakültesinden sayın Prof. Dr. Silke Laskowski de sunumuyla katkıda bulundu. Öğrencilerin tebliğlerine hazırlanması sürecinde, İstanbul Gedik Üniversitesi araştırma görevlileri Elif Naz Çiftçi, Hazal Gül, Ahmet Eğilmez ve Mehmet Korkmaz da ekip çalıştırıcıları olarak öğrencilere destek sağladı.
21.Yüzyılda kadınların erkekler ile eşit haklara sahip olamaması, kadına karşı şiddet ve ev içi şiddet konularının hala çok önemli sorunları teşkil etmesinin vurgulandığı Kongre’de altı oturum gerçekleşti. İlk oturumda Muhammet Tuğrul Duranoğlu ve Ertuğrul Mercan “Geçmişten Günümüze Kadın Hakları” ve “Uluslararası Belgeler Işığında Türk Hukukunda Kadın Hakları” konularını ele aldı. Türkiye’nin kadın hakları için çağdaş bir anayasaya sahip olduğu ve uluslararası belgelere taraf olduğunu belirten Duranoğlu ve Mercan asıl meselenin bu normların uygulanması ile ilgili olduğunu vurguladı. İkinci oturumda Deniz İremsu Özkan “Feminizmin Doğuşu, Eşitlik Kavramında Kadının yeri ve Toplumsal Cinsiyet” konusunu ele alırken, Emine Ayça Özkaya Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) içtihadında ayrımcılık yasağını, Mahmut Birdal ise kadının kürtaj hakkını değerlendirdi. Oturum kapsamında kadının kendi kaderini tayin hakkı ve kadınlar açısından da zorunlu askerlik hizmetinin öngörülüp öngörülemeyeceği gibi önemli konular da tartışmaya açıldı. Üçüncü oturumda Berfu Hazel Vahide Başaran kadına karşı şiddetin tanımlanması ve Türkiye’de kadın cinayetleri başlıklı sunumunda kadın cinayetlerinin her an ve her yerde işlenen bir insan hakları ihlali olduğuna dikkat çekerken, Hatice Yıldırım, Türkiye ve Almanya açısından kadına yönelik şiddet istatistiklerini karşılaştırmalı olarak aktardı. Oturum moderatörü Prof. Dr. Taşıran ise kadına karşı şiddet konusunda veri setleri ile ilgili olarak Türkiye’de verilere ulaşmanın çok zor olduğunu, bu konuda herkesin daha çok çalışması gerektiğini vurguladı. Kadına karşı şiddetin farklı görünüm şekillerinin değerlendirildiği dördüncü oturumda Tarık Yüce kadın imgelerini değerlendirdiği sunumunda “kadına karşı adaletsiz yaklaşımın ve erkek yanlı perspektifin öncelikle kadının sözcük olarak tanımlanmasında başladığını” belirtirken, Zeynep Hesapdar dil kullanımın şiddeti meşrulaştırmada bir araç haline dönüşebildiğine dair örnekler verdi. Bu oturumda Zeynep Oğuz ise Türkiye’deki Yüksek Yargı içtihatlarında yer alan toplumsal cinsiyet rollerine odaklı verilmiş kararları ve kadını koruyan yargı kararlarını değerlendirdi. Kongre’nin beşinci oturumunda Şeyhmus Atay Lichtermann ve Fatma Daşkin tarafından Almanya’da yabancı kadınların uğradığı şiddet ve çalışan kadınlara yöneltilen şiddet kavramları ele alındı. Kadına karşı şiddete ilişkin yasal düzenlemeleri odağına alan son oturumda ise Ebru Okutur Almanya’da şiddet mağduru kadınlara yönelik yasal düzenlemeleri aktarırken, Sena Beril Yontar bu bağlamda Türkiye’deki yasal düzenlemeleri değerlendirdi. Oturumda Selcen Yetişkin cinsel suçlarda kadının beyanının esas olması uygulamasını örneklerle açıkladı ve Ada İlyada Utkucu “kadınların sistematik şiddet karşısında çaresizlik ve korku içerisinde yaşam mücadelesi verdiğini; kadına yönelik şiddetin bir kamu politikası olarak görülmesi gerektiğini” belirterek kadına karşı şiddete ilişkin önleme stratejilerinin önemini değerlendirdi. Kongre’de kadın hakları pratiği açısından kapsamlı tartışma ve açıklamalara yer verildi. Kongredeki sunumlar İstanbul Gedik Üniversitesi tarafından basılarak ülkemizdeki hukuk öğrencilerinin başarılarını sergileyecektir.
Kongrenin çevrimiçi kaydı https://www.youtube.com/watch?v=EyVRIGqcQmo linkinde mevcut olup, bu link üzerinden kayıt izlenebilmektedir.
