Yrd. Doç. Dr. Saltuk Özemir’in Makalesi Yayınlandı

Yrd. Doç. Dr. Saltuk ÖZEMİR’in, “1962’den Günümüze Değin Görüntüleme Uygulayımları, Görsel Ekin ve Mimarlık” başlıklı makalesi, Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesinin MEGARON adlı dergisinin 10uncu cilt, 4üncü Sayısında yayınlandı.

http://www.journalagent.com/z4/download_fulltext.asp?pdir=megaron&plng=tur&un=MEGARON-97759

Son yarım yüzyıldan uzun bir zaman diliminde mimarînin, görsel kültür ve teknolojik gelişmelerle birlikte geçirdiği dönüşümü irdeleyen yazı, çok farklı ekin ve zihinsel öğenin birbirini omuzlarcasına öne çıktığı bir tarihsel dönemi yakalıyor.  Geleceğe dair en büyük kaygılarla umutların bir arada yaşanmış olduğu söylenebilecek olan 1962 yılı neden çalışmanın başlangıcı olarak seçilmiş? Yoğunlukla ABD’nin yaşadığı “Küba Bunalımı” ile çekinsel/nükleer kaygıların zirveye çıktığı, Cool Jazz parçalarının artık otuzüçlük uzunçalarlarla pazara sürüldüğü, TWA Uçuş Merkezi’nin hizmete girdiği yıl.  Çünkü 1962, Eiffel Kulesi ile X ışınları arasındaki eşzamanlılık türünden, görüntüleme uygulayımları ile görsel ekin ve mimarî arasındaki koşutlukların saptanarak, Kodak Carousel’i (“Atlıkarınca”) ile, dışavurumcu kuyruklu Amerikan arabalarını andıran Googie biçemiyle gök-delen gözlem kulesi olan ve her saat başı bir döngüsünü tamamlayarak dönen (“İğnenin Gözü”) restoranıyla Seattle Space Needle (Uzay İğnesi) nin eşzamanlı sinematografik unsurlar olarak ortaya çıktığı yıl.  O yılların en etkileyici yayını olan “LIFE” dergisinin kapakları ve içeriklerinde yer alan en ilginç dönüşümler de sergileniyor.  Mimarînin yanı sıra, Psychedelic Sanatı, Dadaism ve Pop Sanatı, makyaj ve giyim malzemeleri reklamlarını, insanla düzeneğin, gerek uygulayım, gerekse dirim bilimler bağlamında güdüm bilimsel etkileşimini izliyor.  Günümüze yaklaştığımızda ise, Beyazperdeyi taklit eden geniş ekranlı TV’ler, bir “yücelik” etkisi yaratarak yükselen, dış iskeletli, ‘saydam’ cepheli yapılar, ‘gerçek’ ile sanalın bileşiminden oluşan arttırılmış/zenginleştirilmiş bir yabansı gerçeklik.  Küresel rekabetçi şehirlerde yaşayan bizlerin artık çok aşina olduğumuz aydınlatma tasarımları ve tanıtım perde duvarlarıyla kendilerinin ‘dışındaki’ bir dünyayı sergileyerek ara’yüzleşmiş yapı-t’lar dolu ‘iCon’ik bir Dünya.

Yazan: Deniz Ilgaz